Bita śmietana – śmietana bądź śmietanka, zawierająca zazwyczaj więcej niż 30% tłuszczu, napowietrzona. Technicznie rzecz ujmując, bita śmietanka jest jednocześnie emulsją i pianą. Powietrze wtłaczane podczas ubijania zostaje uwięzione pod postacią pęcherzyków z błonami białkowymi, otoczonych zemulgowanym tłuszczem.
Pierwsze znane przekazy o stworzeniu bitej śmietany dotyczą balu na dworze Ludwika XIV w 1671 r., gdzie przygotował ją François Vatel. Prawdopodobnie jednak była ona znana wcześniej. Przepis na bitą śmietanę pojawia się w pierwszej polskiej książce kucharskiej, Compendium ferculorum, albo Zebranie potraw Stanisława Czernieckiego, wydanej w 1682 roku.
W literaturze gastronomicznej występuje pojęcie kremu bita śmietanka (lub kremu z bitej śmietany). Powstaje on poprzez krótkie ubicie schłodzonej śmietanki (30% lub 36%) dodając pod koniec ubijania cukier puder i wanilinę (lub etylowanilinę). Krem bita śmietanka zaliczany jest do kremów do tortów z grupy produkowanych na zimno. Jest to wyrób nietrwały, przeznaczony do konsumpcji w ciągu 6 godzin (gdy przechowywany w temp. ok. 6°C). W celu utrwalenia kremu, pod koniec ubijania obok wymienionych składników dodaje się rozpuszczoną żelatynę. Dawniej używano do tego celu karuku.
Mocno słodka bita śmietanka nazywana jest crème chantilly.
