Hamulec tarczowy – rodzaj hamulca ciernego, w którym siła tarcia działa na powierzchni czołowej tarczy.
Składa się z tarczy hamulcowej połączonej sztywno z hamowanym wałem oraz dwóch lub więcej nieobracających się klocków pokrytych okładziną cierną, które są dociskane do tarczy najczęściej za pomocą siłownika hydraulicznego lub pneumatycznego.
Hamulce tarczowe stosowane są powszechnie jako hamulce zasadnicze w pojazdach samochodowych, szynowych, motocyklach, motorowerach i skuterach, wypierając stosowane dawniej hamulce bębnowe, a także w rowerach, zastępując stosowane dotychczas hamulce szczękowe (działające na obręcz koła). Stosowane są również w obrabiarkach (np. jako hamulce do szybkiego zatrzymywania wrzeciona obrabiarki).
